Objavljen zbornik katrena „Zlatovez vremena tkala je Jefimija”

Zbornik katrena povodom 620 godina od smrti prve srpske pesnikinje — Jefimije

U izdanju Udruženja „Alia Mundi” objavljen je zbornik Zlatovez vremena tkala je Jefimija, posvećen obeležavanju 620 godina od smrti prve srpske pesnikinje Jefimije. Pod uredništvom dr Ane Stjelje, ova antologija okuplja više od 150 autora iz Srbije, regiona i sveta, koji su svojim katrenima odali poetski omaž monahinji, vlastelinki i začetnici srpske ženske književnosti.

Naslovne korice zbornika krasi originalni umetnički rad (akrilik) Vesne Nešković.

Značaj zbornika u godini jubileja

Zbornik Zlatovez vremena tkala je Jefimija predstavlja jedinstven poetski omaž prvoj srpskoj pesnikinji i jednoj od najznačajnijih žena srednjovekovne kulture. Okupljajući veliki broj savremenih autora iz Srbije i regiona, zbornik pokazuje kako Jefimijino delo i danas inspiriše književno stvaralaštvo. Ovaj projekat doprinosi očuvanju kulturnog nasleđa, jača svest o ženskoj književnoj tradiciji i uspostavlja most između srednjeg veka i savremene književne scene.

O Jefimiji

Jefimija (rođena kao Jelena Mrnjavčević, 14. vek) bila je srpska vlastelinka, monahinja, pesnikinja i jedna od prvih poznatih žena autora u srpskoj književnosti. Kao supruga despota Uglješe Mrnjavčevića, doživela je ličnu tragediju gubitkom sina, što ju je odvelo u monaštvo. Svoje najpoznatije tekstove — Pohvalu knezu Lazaru i Pohvalu svetom Simeonu — izvezla je na tkanini, stvarajući jedinstveni spoj umetnosti i pismenosti.

Pohvala Knezu Lazaru

Značaj Jefimije za srpsku kulturu

Jefimija se smatra prvom srpskom pesnikinjom i jednom od najvažnijih figura ženskog stvaralaštva u našoj istoriji. Njeni radovi predstavljaju vrhunac srednjovekovne književne duhovnosti i umetnosti vezilja. Istovremeno, ona simbolizuje ženski glas u epohi u kojoj su žene retko ostavljale pisani trag. Jefimija je svojim delom postavila temelje ženske pismenosti, religijske književnosti i ženske autorske prisutnosti u srpskoj kulturi, zbog čega se smatra pretečom svih potonjih srpskih književnica.

Autori zastupljeni u zborniku:

Jelena Trajković, Dušan Stojković, Zvonimir Nemet, Anka Stanojčić, Jelena Jovanović Jov, Anđa Šušić, Aleksandar Mijalković, Sanja R. Petrović, Ana Šarčević, Snežana Ćurčić, Jelena Mačak, Ljutomir Rundić, Sandra Krstić, Gordana Opalić, Slađana Belko, Slavica Agić, Ljiljana Mačkić, Danijela Veljković, Brane Moconja, Sanja Mančić, Zorka Čordašević, Ljiljana Tamburić, Radomir Milić, Katica Zmijarević, Radmila Stojadinović, Tamara Dragić, Dragica Užareva, Desanka Ristić, Srećko Aleksić, Nada Jovičić, Vesna Đukanović, Neira Čičić, Ljubiša Vojinović, Duška Kontić, Melita Meli Ratković, Dragoslav Bato Babić, Biljana Marković Mihajlović, Žaklina Mančić, Tanja Ajtić, Milena Pčinjski, Biljana Maksimović, Miroslav Mišel Boltres, Ivana Knežević, Katarina Stević Titović, Mirjana Danilović, Milijana Svetlana Nikolić, Gordana Rusinkov Marković, Bojana Radovanović Stanojević, Tomka Mirazić Šalamon, Dinko Osmančević, Maja Đukanović Osmančević, Biljana Grošin, Marina Žinić Ilić, Vesna Prugić Mileusnić, Slobodan Blažov Đurović, Milana Momčilović, Kristina Jevtić, Marija Dragović, Zorica Vujić Bajin, Borislav Nagradić, Radmila Ćosić, Aleksandra Jež, Irena Jovanović, Ana Pravilović, Emilija Todorova, Dragana Ljuna, Valentina Vanja Dabić, Borka Miličić, Hadži Marina Milutinović, Bojana Bogojević, Zlata Jovanović, Dragana Stojanović, Lidija Naranžić Čanda, Razumenka Marković, Strahinja Jež, Slavica Uskoković, Filip Jelić, Letica Milovanović, Ljubica Pejić Kuzmanović, Ljuba Žeželj Petković, Jovana Knežević, Vanja Kesić, Nastasija Mitić, Ivan Đorđević, Zorica Despotov, Čedisavka Popović, Marija Stojić, Ana Zloporubović, Bojana Micić, Dejan Marinković, Vesna Stojkoska, Desa Dautović, Snežana Šolkotović, Jasmina Nikolić, Đorđije Račić, Ljiljana Gligorijević, Ana Đurović, Ahmed Al-Šeik, Nada Kljajić, Ankica Anči (Anchie), Aleksandra Mišić, Branka Popović, Olivera Simić Normali, Dorina Vojinović, Zorica Baburski, Dragan Mitić, Valentina Milačić, Zdravka Babić, Dragica Draga Grbić, Mirjana Štefanicki Antonić, Nada Karadžić, Magdalena Režović, Dajana Petrović, Jagoda Sablić, Miladin Ugrenović, Nada Mlinar, Prijanka Neogi, Radmila V. Stojanović, Aleksandra Ljubisavljević, Verica Tadić, Valentina Zlatanović Marković, Snežana Marko-Musinov, Atina Gajdoš, Zvjezdana Preradović, Ljiljana Stojadinović Srpkinja, Nataša Obradović, Ljiljana Hidić, Miloš Beloica, Jasna Milenović, Milorad Kuljić, Vesna Andrejević, Simonida Banjeglav, Mirjana Stojnović, Ana Slović, Miladin Dabetić, Kristina Pavlović Rajić, Tanja Dimitrijević, Slavica D. Damljanović Saša, Nada Mlinar, Vesna Ristović, Snežana Tomin, Ani Stajkova–Ivanova, Liljana El-Arejsi, Gordana Slavković, Veselinka Krković Marković, Slobodan Cvitković, Dragica Dada Ilić, Milica Savić, Milan Martinov, Ena Vuković, Sandra Stojanović, Narandža Nena Kostić.

Zbornik je objavljen kao digitalno izdanje i može se čitati na ovom linku.